Od grudnia 2024 roku branża transportu, spedycji i logistyki (TSL) w Unii Europejskiej stanie przed nowymi wyzwaniami związanymi z zaostrzonymi regulacjami i wzmocnionymi przepisami bezpieczeństwa. Dla wielu firm oznacza to konieczność dostosowania się do zmian, które obejmują zarówno procedury celne, jak i aspekty związane z bezpieczeństwem produktów oraz ich pochodzeniem. Przepisy te mają na celu poprawę bezpieczeństwa na granicach UE, zapewnienie ochrony konsumentów oraz dbałość o środowisko. W artykule przedstawimy najważniejsze zmiany, które wejdą w życie od grudnia 2024 roku oraz w 2025 roku, i omówimy, jak wpłyną one na codzienną działalność firm z sektora TSL.
Jednym z kluczowych elementów nowych przepisów jest wdrożenie systemu kontroli Import Control System 2 (ICS2). Wprowadzenie ICS2 ma na celu skuteczniejsze zabezpieczenie granic Unii Europejskiej poprzez ścisłą kontrolę przesyłek towarowych między UE a krajami trzecimi. Od 4 grudnia 2024 roku system ten obowiązuje przewoźników morskich i lotniczych, jednak już w 2025 roku będzie dotyczyć również firm zajmujących się transportem drogowym i kolejowym. Nowe przepisy nakładają na przedsiębiorstwa obowiązek wcześniejszego zgłaszania danych dotyczących przesyłek przed ich przybyciem na granicę. Proces ten obejmuje konieczność dokładnego wypełnienia tzw. przywozowej deklaracji skróconej, która zawiera kluczowe informacje o towarze, takie jak numer konosamentu, kod HS, dane importera, a także numer EORI. Niedopełnienie tego obowiązku może prowadzić do opóźnień, a w niektórych przypadkach także do sankcji finansowych. Implementacja ICS2 wymaga od firm transportowych ścisłej współpracy z klientami i importerami, aby zapewnić pełną zgodność z wymaganiami UE oraz płynność procesów logistycznych.
Drugą ważną zmianą jest wprowadzenie przez UE nowych przepisów antywylesieniowych, znanych jako European Union Deforestation Regulation (EUDR). Nowe przepisy wymagają od firm zapewnienia, że produkty wprowadzane na rynek UE nie przyczyniają się do wylesiania i degradacji środowiska. Wymagania te dotyczą szerokiej gamy towarów, od surowców, takich jak drewno, po produkty przetworzone, takie jak papier, drewniane meble czy oleje roślinne. Dla przedsiębiorstw transportowych i logistycznych oznacza to konieczność dokładnej weryfikacji dostawców oraz monitorowania pochodzenia towarów, aby uniknąć produktów pochodzących z regionów o wysokim ryzyku wylesienia. Wymogi te będą miały szczególne znaczenie dla firm zajmujących się importem i dystrybucją towarów z krajów spoza UE. EUDR wprowadza również wymóg posiadania odpowiednich certyfikatów potwierdzających zgodność produktów z normami UE, co wiąże się z koniecznością większej transparentności i ścisłej współpracy z dostawcami na każdym etapie łańcucha dostaw.
Kolejną istotną zmianą są nowe przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów na rynku unijnym. Dyrektywa o bezpieczeństwie produktów nakłada na firmy obowiązek zwiększenia odpowiedzialności za zgodność produktów z wymogami bezpieczeństwa oraz ich identyfikowalność. Nowe regulacje, które zaczną obowiązywać w 2025 roku, wprowadzają surowe normy dotyczące produktów sprzedawanych na rynku UE, szczególnie w przypadku sprzedaży internetowej. Firmy będą musiały spełniać dodatkowe wymogi związane z szybszą reakcją na potencjalne zagrożenia oraz skuteczniejszym wycofywaniem produktów z rynku, jeśli zajdzie taka potrzeba. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo produktów spoczywa nie tylko na producentach, ale także na importerach, co wymaga wdrożenia bardziej rygorystycznych standardów w procesach logistycznych oraz zapewnienia ścisłej kontroli nad każdym etapem transportu.
Wdrażany program „Trust & Check” stanowi część reformy Unii Celnej, której celem jest ułatwienie pracy zarówno organom celnym, jak i przedsiębiorstwom. Program ten, będący ulepszoną i rozbudowaną wersją statusu AEO, ma przynieść korzyści firmom, które uzyskają taki status. Posiadacze będą mogli wprowadzać swoje towary do obrotu w UE bez bezpośredniej interwencji celnej oraz regulować cła w trybie okresowym. Planowana jest również likwidacja zwolnienia celnego dla towarów o wartości poniżej 150 euro, co ma przeciwdziałać sztucznemu zaniżaniu wartości przywożonych produktów. Dodatkowo, unijne centrum danych celnych (Customs Data Hub) – centralna baza informacji celnej oparta na systemach sztucznej inteligencji – ma wspierać przedsiębiorstwa w unikaniu błędów, nadużyć i zagrożeń związanych z procesami celnymi poprzez gromadzenie i analizę danych w jednym miejscu.
Kolejną istotną zmianą, która wejdzie w życie w 2025 roku, jest likwidacja procedury uproszczonej w wywozie. Procedura ta, pozwalająca na mniej skomplikowane formalności celne przy wywozie towarów, była szczególnie korzystna dla mniejszych firm oraz przedsiębiorstw, które regularnie eksportują towary poza granice UE. W ramach reform unijnych postanowiono jednak, że procedura uproszczona zostanie całkowicie wycofana, co oznacza konieczność pełnej odprawy celnej dla każdego wywozu. Zgłoszenia celne na eksport do krajów trzecich będą mogły być realizowane wyłącznie w specjalnie przystosowanych punktach uznanych lub na wyznaczonych oddziałach celnych. Ponadto przeładunek towarów objętych procedurą wywozową będzie możliwy jedynie w zatwierdzonych lokalizacjach, które posiadają ogólną zgodę na wykonywanie takich operacji, wydaną przez Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego.
Rok 2025 przynosi również wdrożenie nowych systemów celnych, takich jak: AIS/IMPORT PLUS, AES/ECS2 PLUS i NCTS2 PLUS, które mają na celu poprawę efektywności i transparentności odpraw celnych na terenie Unii Europejskiej. Wprowadzenie nowych systemów wiąże się z wykorzystaniem technologii takich jak sztuczna inteligencja oraz analiza big data, co pozwoli na lepszą identyfikację ryzyka i szybsze przetwarzanie dokumentacji celnej. Nowe systemy celne, zaplanowane na 2025 rok, mają być w pełni zintegrowane z innymi unijnymi systemami nadzoru i monitoringu, co umożliwi spójność danych i ich przepływ między państwami członkowskimi.
Nowe przepisy w branży TSL, które wchodzą w życie od grudnia 2024 roku i będą kontynuowane w 2025 roku, wymagają od firm transportowych, spedycyjnych i logistycznych dostosowania się do zaostrzonych regulacji. Przestrzeganie zasad ICS2, EUDR oraz nowych przepisów bezpieczeństwa produktów jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z wymogami Unii Europejskiej, uniknięcia sankcji i utrzymania konkurencyjności na rynku. Wprowadzane reformy stanowią istotne wyzwanie, ale jednocześnie dają szansę na budowanie bardziej zrównoważonej i bezpiecznej branży TSL, w której przestrzeganie standardów UE staje się priorytetem.
Dzięki wieloletniemu doświadczeniu i wiedzy w branży, oferujemy kompleksowe rozwiązania z zakresu transportu i spedycji, zapewniając terminowość, bezpieczeństwo i pełną zgodność z aktualnymi przepisami.
Jeśli chcesz skorzystać z usługi bezpłatnej wyceny, kliknij tu:
W przypadku dodatkowych pytań – skontaktuj się z nami!
Przeczytaj również:
